125 χρόνια φορτηγά.
Transport Magazine

125 χρόνια φορτηγά.

Από τη μηχανοκίνητη άμαξα στο
φορτηγό με κοντό καπό.

Ο Gottlieb Daimler εφευρίσκει το φορτηγό, θέτοντας έτσι τα θεμέλια για τις ραγδαίες εξελίξεις που χαρακτήρισαν τον 20ο αιώνα. Το φορτηγό αναλαμβάνει όπου δεν φτάνει ο σιδηρόδρομος και όπου δεν είναι εφικτή η πρόσβαση με άμαξα. Ο Gottlieb Daimler και ο Carl Benz διακρίνουν την ανάγκη και αξιοποιούν την ευκαιρία: ξεκινά η εποχή των μεταφορών.

Content 125 years part 1 breaker 1896

Τέσσερις ολόκληροι ίπποι από κυβισμό ενός λίτρου, μηχανισμός κίνησης με ιμάντα, απλά φρένα τριβής, σιδερένιοι τροχοί και, ασφαλώς, μια άμαξα ως υπερκατασκευή: εάν και το μέσο μεταφοράς παίρνει το όνομά του από τον Φοίνικα, αρχικά η εφεύρεση του Gottlieb Daimler δεν αναγεννιέται από τις στάχτες της. Ωστόσο, τα θεμέλια έχουν τεθεί και το φορτηγό κάνει την εμφάνισή του στον κόσμο. Ο πρώτος αγοραστής βρίσκεται στην Αγγλία. Εκεί, ο νόμος απαιτεί για τη λειτουργία του τριμελές πλήρωμα: δύο άτομα για να οδηγούν το όχημα και ένα τρίτο για να προχωρά μπροστά από αυτό με μία κόκκινη σημαία.

Στο μεταξύ, ο Carl Benz επικεντρώνεται στο «όχημα παραδόσεων» – το σημερινό «ελαφρύ επαγγελματικό όχημα». Το πρώτο όχημα που κατασκευάστηκε – με μονοκύλινδρο κινητήρα (5 ίππων), κιβώτιο τριών ταχυτήτων και ωφέλιμο φορτίο 300 κιλών – στάλθηκε στη Γαλλία, σε ένα πολυκατάστημα του Παρισιού.

Content 125 years part 1 breaker 1900

Από το 1900, ο Carl Benz συμπεριλαμβάνει κι αυτός τα φορτηγά στο πρόγραμμά του. Ένας μονοκύλινδρος κινητήρας έξι ίππων σχεδιάζεται για ωφέλιμο φορτίο 1.250 κιλών, για το μοντέλο 2,5 τόνων προβλέπεται ένας μονοκύλινδρος δέκα ίππων, ενώ το μοντέλο 5 τόνων εντυπωσιάζει με έναν δικύλινδρο κινητήρα αντιθέτων εμβόλων και 14 ίππους. Χαρακτηριστικό γνώρισμα των φορτηγών Benz είναι ο μηχανισμός κίνησης με καδένα, ενώ ο Daimler χρησιμοποιεί αρχικά τον μηχανισμό κίνησης με ιμάντα.

Content 125 years part 1 03
Content 125 years part 1 04
Ο κινητήρας μεταφέρεται στο μπροστινό μέρος, και το συμπαγές καουτσούκ στις ζάντες αντικαθιστά τους σιδερένιους τροχούς.

Από το 1905, η Süddeutsche Automobilfabrik GmbH – εν συντομία SAG – εισβάλλει στην αγορά και επικεντρώνεται στην παραγωγή φορτηγών. Λίγα χρόνια αργότερα, η Benz & Cie. συμμετέχει στην εταιρεία και τελικά την εξαγοράζει πλήρως. Ήταν ευτύχημα, καθώς το εργοστάσιο της εταιρείας στο Μάνχαϊμ έχει πολύ μεγάλο φόρτο εργασίας, για να κατασκευάσει φορτηγά σε μεγαλύτερη κλίμακα. Σήμερα, οι άλλοτε εγκαταστάσεις της SAG, οι οποίες μεταφέρθηκαν στο εργοστάσιο Benz στο Gaggenau, θεωρούνται το παλιότερο εργοστάσιο φορτηγών στον κόσμο και συνεχίζουν να αποτελούν βασικό στοιχείο της κατασκευής φορτηγών Mercedes‑Benz.

Content 125 years part 1 05
Content 125 years part 1 06
Το D11, το «όχημα παραδόσεων Benz», που κατασκευαζόταν στο Gaggenau. Με τα μοντέλα που προήλθαν από αυτό, προσφέρονταν τρεις εκδόσεις, από ελαφριά μέχρι βαριά, και έξι κινητήρες.

Η παραγωγή μεγαλώνει, και ο ανταγωνισμός αγρυπνά: το 1926, η Daimler Motoren Gesellschaft και η Benz & Cie. ενώνουν τις δυνάμεις τους, δημιουργώντας την Daimler‑Benz AG. Το προηγούμενο έτος, οι δύο μαζί είχαν κατασκευάσει πάνω από 6.000 φορτηγά και απασχολούσαν 15.000 εργαζομένους στα εργοστάσια του Mannheim, του Gaggenau, του Untertürkheim, του Marienfelde στο Βερολίνο και του Sindelfingen.

Η συγχώνευση επισφραγίζεται οπτικά με ένα νέο εμπορικό σήμα: συνδυάζει το αστέρι Mercedes της Daimler με το δάφνινο στεφάνι της Benz.

Content 125 years part 1 breaker 1930
Content 125 years part 1 08

Οι πετρελαιοκινητήρες της Benz & Cie. κάνουν πάταγο από το 1923. Όμως, δεν επικρατούν πριν το 1927, όταν μπορεί να ξεκινήσει η μαζική παραγωγή της αντλίας ψεκασμού του Robert Bosch. Ο θρίαμβος είναι πια αναπόφευκτος: ο πετρελαιοκινητήρας είναι βασικός εξοπλισμός στα βαριά φορτηγά, όπως το Mercedes‑Benz L 5, αλλά και στην ελαφριά κατηγορία, στο Lo 2000. Οι πωλήσεις του τελευταίου ξεπερνούν κάθε προσδοκία και η εταιρεία λαμβάνει παραγγελίες ακόμη και από τη μακρινή Κίνα.

Content 125 years part 1 09
Η επιτυχία του Lo 2000 βασίζεται ουσιαστικά στον νέο κινητήρα OM 59. Μισός σε μέγεθος, αλλά σχεδόν εξίσου ισχυρός με τα προηγούμενα μοντέλα, επιτέλους φέρνει τον θρίαμβο στην πετρελαιοκίνηση.
Content 125 years part 1 10
Πιο γρήγορη και πιο οικονομική συντήρηση συγκριτικά με την άμαξα, και επιπλέον μέσω του κινητήρα είναι εφικτή η λειτουργία της αντλίας: καθόλου περίεργο που η Πυροσβεστική επένδυσε από νωρίς στα φορτηγά.

Μετά το τέλος του πολέμου, η παραγωγή αυτοκινήτων προχωρά αργά. Η Daimler‑Benz κυκλοφορεί το πρώτο καινούριο μοντέλο το 1949. Και πετυχαίνει «διάνα». Γι’ αυτό φροντίζει, για παράδειγμα, ο νέος πετρελαιοκινητήρας OM 312. Πανίσχυρος και οικονομικός, ξεχωρίζει για την ιδιαίτερα πολιτισμένη λειτουργία του. Επιπλέον, από το 1954, προσφέρεται με υπερπλήρωση με στροβιλοσυμπιεστές καυσαερίων.

Απλό αλλά γερά κατασκευασμένο, το L 3250 ανταποκρίνεται στις ανάγκες της εποχής. Μάλιστα, διέθετε μια λειτουργία που δεν υπήρχε στα περισσότερα επιβατικά, ένα σύστημα θέρμανσης.

Content 125 years part 1 11
Με πολλά μεταξόνια: Το L 3250 και τα οχήματα που προήλθαν από αυτό εξελίχθηκαν σε φορτηγά για όλες τις χρήσεις.
Content 125 years part 1 breaker 1950

Το 1958 τίθεται σε ισχύ ο νόμος του Seebohm, ο οποίος επιφέρει δραστικούς περιορισμούς για τα βάρη και τις διαστάσεις. Με το LP 333 16 τόνων, η Mercedes‑Benz έχει ήδη την κατάλληλη απάντηση. Η «σαρανταποδαρούσα», που έχει σχεδιαστεί για το μέγιστο ωφέλιμο φορτίο, καθιερώνει την αρχή λειτουργίας του προωθημένου συστήματος ελέγχου. Δύο διευθυντήριοι μπροστινοί άξονες, ένα εξαιρετικό σύστημα απόσβεσης, δραστικά βελτιωμένη άνεση χειρισμού του τιμονιού, συμπλέκτης ξηρού τύπου με έναν δίσκο και το πρώτο εργοστασιακό μηχανόφρενο – με εξαίρεση τη στάθμη θορύβου, λόγω της τοποθέτησης του κινητήρα ακριβώς δίπλα στα καθίσματα, το LP 333 αποτελεί την τελευταία λέξη της τεχνολογίας.

Content 125 years part 1 14
Content 125 years part 1 15
Content 125 years part 1 16
Content 125 years part 1 17

Κανένας άλλος τύπος φορτηγού δεν έχει γνωρίσει τόσο μεγάλης διάρκειας επιτυχία όσο τα φορτηγά με κοντό καπό της Mercedes‑Benz: άκρως στιβαρά και με μεγάλο ωφέλιμο φορτίο, υψηλά επίπεδα άνεσης κατά την οδήγηση και σύγχρονη τεχνολογία, όπως ένα συγχρονισμένο κιβώτιο πέντε ταχυτήτων, κατακτούν τη γερμανική αγορά και αποτελούν για πολλά χρόνια μια τεράστια εξαγωγική επιτυχία. Το τελευταίο μοντέλο αυτού του τύπου βγαίνει από τη γραμμή παραγωγής στο Wörth μόλις στα μέσα της δεκαετίας του ενενήντα! Τα συγκεκριμένα οχήματα σημειώνουν πρωτοφανή επιτυχία και προσφέρουν αξιόπιστα τις υπηρεσίες τους σε όλον τον κόσμο ακόμη και σήμερα.

Content 125 years part 1 19

Φωτογραφίες: Daimler AG

Προς τα επάνω